Budynek Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego zachwyca i zaskakuje turystów. Mieszkańcy miasta postrzegają instytucję jako wielofunkcyjne centrum kultury, a goście na spektaklach cieszą się grą profesjonalistów na wysokim poziomie.
Gdański Teatr Szekspirowski – centrum sztuki współczesnej, w którym odbywają się przedstawienia teatralne, pokazy tańca, festiwale, koncerty i wystawy sztuk pięknych. Organizuje również projekty edukacyjne, konferencje i warsztaty. Celem teatru jest prezentowanie i rozpowszechnianie spektakli widowiskowych, organizowanie imprez artystycznych, wspieranie początkujących artystów oraz podnoszenie znaczenia kultury w edukacji – pisze igdansk.com.
Powstanie
Budowa siedziby Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego miała miejsce według projektu włoskiego architekta Renato Rizzi. Koncepcja architektoniczna została wybrana w odpowiednim konkursie ogłoszonym w 2004 roku. Budowę teatru planowano zakończyć do końca 2013 roku, ale w związku ze zmianą wykonawcy datę otwarcia przesunięto na wrzesień 2014 roku.
Wzniesiono go na miejscu XVII-wiecznej instytucji znanej jako Szkoła Fechtunku, która przez ponad 100 lat działała jako pierwszy teatr publiczny ówczesnej Rzeczypospolitej. W budynku grali wędrowni angielscy aktorzy już za czasów Williama Szekspira.
Zbudowany w latach 90-tych XX wieku Teatr Szekspirowski okazał się pierwszym tego typu teatrem. Jest wyposażony w zaawansowaną, nowoczesną technologię. Niezwykłą cechą tej konstrukcji jest otwarty dach, który umożliwia występy na świeżym powietrzu. Prototyp z XVII wieku idealnie wpisuje się w otaczające zabytkowe budynki średniowieczno-renesansowe.
Historia teatru jest nowa, więc główne zwycięstwa dopiero przed nim. Mimo to, warto przypomnieć kierowników. W latach 2008-2021 dyrektorem teatru był prof. Jerzy Limon. Agata Grenda została mianowana jego następczynią od 1 września 2021 roku.
Spotkanie historii i współczesności
Renato Rizzi zrewolucjonizował podejście do renowacji zabytkowego obiektu, decydując się na umieszczenie drewnianego elżbietańskiego wnętrza w ciężkim ceglanym bloku, jak skarb w skrzyni. Skrzynia ma otwierany dach, umożliwiający pokazywanie spektakli przy świetle dziennym pod gołym niebem. To jedyne dzieło tego typu architektury, które będzie doskonałą atrakcją turystyczną, która przyciągnie turystów z całego świata.
Do realizacji inicjatywy przystąpiły również instytucje europejskie. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu „Infrastruktura i Środowisko”.
Duży budynek teatru zbudowany jest z antracytowo-czarnej cegły i bloków oporowych z kilkoma oknami przypominającymi eksperymentalny „czarny teatr”. To zaskakujący kontrast z tradycyjnymi budynkami z czerwonymi dachami na gdańskiej Starówce.
Otwarty dach pokazuje prawdziwy klejnot: drewniana sala, w której widzowie mogą przebywać na świeżym powietrzu. Ruchoma scena i widownia pozwalają na tradycyjną włoską scenę w kształcie „pudełka”, elżbietańską wysuniętą scenę, okrągłą arenę otoczoną przez widzów, a nawet salę o powierzchni 400 m2. Pozostałe pokoje znajdują się na dwóch piętrach z tarasem na dachu. Na zewnętrznych krawędziach wokół kompleksu znajdują się specjalne ścieżki.
Za projekt architekt Renato Rizzi został ogłoszony zwycięzcą międzynarodowego konkursu. Jego projekt zdobył międzynarodowe nagrody.
Spektakl „Teatr dwóch czasów”
Na jesieni 2012 Gdański Teatr Szekspirowski zaprezentował w Europie wystawę „Teatr dwóch czasów” prezentującą historię powstania w Gdańsku Teatru Szekspirowskiego, rozpoczynając od XVII wieku kiedy to Gdańsk stanowił centrum kulturalne Europy. Pierwsza odsłona – 13 października w Londynie – była częścią Festiwalu „Metamorfozy” organizowanego przez King’s College London. Kolejna odsłona odbyła się w dniach 22 listopada – 5 grudnia w Berlinie w Direktorenhaus. Prezentacja projektu GTS odbyła się jeszcze w Chicago. W przyszłym roku planowane są też dalsze prezentacje wystawy „Teatr dwóch czasów”.
Ideą wystawy jest zaproszenie odbiorcy do odbycia podwójnej podróży – podróży w czasie i przestrzeniach Teatru. Jedna i druga będzie swoistą wizyta w Gdańsku – mieście, które przed laty wzbogacała obecność teatru elżbietańskiego, a w którym dzisiaj ów teatr się odrodził. Przestrzeń wystawy została symbolicznie podzielona na przeszłość i teraźniejszość z widokiem przyszłości. Przekraczając progi wystawy, jej widzowie znajdują się w Gdańsku XVII wieku, mając okazję poczuć powiew ówczesnej atmosfery miasta (które pełniło wówczas rolę międzynarodowego centrum kultury) i poznać początek historii Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego. Następnie, kierowani linią czasu, zostają przeniesieni w teraźniejszość, gdzie mogą dotknąć Gdańska w czasie rzeczywistym i skąd mają również możliwość zajrzeć w przyszłość, by zobaczyć wizje dzieła, kontynuującego tradycje sprzed lat.
Spektakl zyskał dużą popularność. Przedstawiciele Teatru występowali nie tylko w Polsce, ale także w innych europejskich miastach, m.in. w Dortmundzie, Edynburgu, Warszawie oraz Wrocławiu.
Wykształcenie
Ważnym elementem działalności Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego jest edukacja teatralna dzieci i młodzieży, wspieranie rozwoju młodych artystów, wspieranie rozwoju twórczości i talentów teatralnych. Szeroki program edukacyjny instytucji obejmuje:
- lekcje szekspirowskie
- сykle wykładów, spotkań
- warsztaty teatralne i artystyczne
- zajęcia praktyczne
Oferta skierowana jest szczególnie do wszystkich zainteresowanych z Trójmiasta i regionu województwa pomorskiego, ale również do osób z całej Polski.
Dla Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego istotnym celem jest współpraca ze środowiskiem artystycznym, a także naukowym i społecznym ruchem artystycznym i kulturalnym. Program ten realizowany jest poprzez organizowanie koncertów, wystaw, konferencji, a także uczestniczenie we współpracy i wymianie artystycznej krajowej i zagranicznej.
Znaczenie regionalne i międzynarodowe
Powstanie teatru znacznie poszerzyło ofertę kulturalno-edukacyjną zarówno w samym mieście, jak i w całym regionie, stając się ważnym elementem ich popularyzacji. Od otwarcia we wrześniu 2014 roku Teatr odwiedziło ponad 500 tysięcy osób.
Program artystyczny obejmuje najlepsze polskie przedstawienia teatralne. Podczas cotygodniowych festiwali prezentowana jest również oferta kulturalna z innych krajów europejskich. Intensywnie rozwija się również scena muzyczna.
Gdański Teatr Szekspirowski jest współorganizatorem Gdańskiego Festiwalu Szekspirowskiego, corocznej imprezy, która odbywa się od 1997 roku i łączy spektakle i warsztaty z twórcami teatralnymi. To także platforma wymiany profesjonalistów ze świata kultury. W 2017 roku Festiwal został uznany za jeden z sześciu najciekawszych festiwali sztuki w Europie, a w latach 2017-2018 otrzymał Nagrodę „Europe for Festivals, Festivals for Europe”.
Instytucja odgrywa ważną rolę edukacyjną, rozwijając kreatywność poprzez programy edukacyjne łączące wykłady, spotkania, warsztaty oraz interaktywne zajęcia teatralne i artystyczne.
Teatr stał się ważną atrakcją turystyczną regionu. Wśród otrzymanych nagród jest tytuł „Najlepszego teatru” przyznany w 2016 roku przez magazyn „Australijski podróżnik” oraz certyfikat „Najlepszy Produkt Turystyczny” przyznany w 2017 roku przez Polska Organizację Turystyczną.
Dzięki projektowi teatralnemu powstało 16 miejsc pracy. Miało to również szerszy pozytywny wpływ na różne sektory gospodarki Gdańska, takie jak przemysł hotelarski i kultura.
